Bộ luật Dân sự 2015

Luật Dân sự Việt Nam được quy định trong Bộ luật Dân sự 2015, là nền tảng của hệ thống pháp luật điều chỉnh các quan hệ dân sự trong xã hội. Bộ luật này bao gồm các quy định về quyền và nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức trong các lĩnh vực như tài sản, hợp đồng, thừa kế, trách nhiệm bồi thường thiệt hại, v.v.

1. Nguyên tắc cơ bản của Luật Dân sự

• Bình đẳng: Mọi cá nhân, tổ chức có quyền và nghĩa vụ dân sự như nhau, không phân biệt giới tính, tôn giáo, quốc tịch.
• Tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận: Các bên trong quan hệ dân sự có quyền tự do thỏa thuận trong khuôn khổ pháp luật.
• Tôn trọng đạo đức xã hội và lợi ích công cộng: Hành vi dân sự không được trái với đạo đức và lợi ích chung của xã hội.
• Bảo vệ quyền dân sự: Nhà nước bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể trong quan hệ dân sự.

2. Chủ thể của quan hệ dân sự

• Cá nhân: Công dân Việt Nam, người nước ngoài cư trú tại Việt Nam.
• Pháp nhân: Tổ chức có tư cách pháp nhân theo luật định (doanh nghiệp, tổ chức xã hội, cơ quan nhà nước…).
• Hộ gia đình, tổ hợp tác: Có quyền và nghĩa vụ trong quan hệ dân sự theo quy định pháp luật.

3. Tài sản và quyền sở hữu

• Tài sản bao gồm: vật, tiền, giấy tờ có giá, quyền tài sản.
• Quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản.
• Các hình thức sở hữu: sở hữu toàn dân, sở hữu tập thể, sở hữu tư nhân.

4. Hợp đồng dân sự

• Hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
• Các loại hợp đồng phổ biến: hợp đồng mua bán, thuê mướn, vay mượn, bảo lãnh, ủy quyền…
• Điều kiện có hiệu lực của hợp đồng: tự nguyện, có đối tượng cụ thể, không vi phạm điều cấm của pháp luật.

5. Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

• Cá nhân, tổ chức gây thiệt hại phải bồi thường toàn bộ tổn thất thực tế.
• Căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường: hành vi trái pháp luật, thiệt hại thực tế, mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và thiệt hại.

6. Thừa kế

• Thừa kế theo di chúc: Người có tài sản lập di chúc để định đoạt tài sản của mình.
• Thừa kế theo pháp luật: Nếu không có di chúc, tài sản sẽ chia theo hàng thừa kế.

7. Thời hiệu khởi kiện dân sự

• Thời hiệu yêu cầu thực hiện quyền dân sự thường là 2 năm.
• Thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng là 3 năm.
• Một số trường hợp đặc biệt có thời hiệu dài hơn, tùy theo tính chất vụ việc.

Bộ luật Dân sự là nền tảng quan trọng trong đời sống pháp lý, bảo đảm quyền lợi của cá nhân, tổ chức trong các quan hệ dân sự.