Nhiều người vẫn hay lầm tưởng hai khái niệm này là chỉ cùng một đối tượng, nhưng thực tế có những sự khác biệt nhất định giữa hai hình thức này. Sau đây là một số điểm khác nhau giữa doanh nghiệp tư nhân và hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh) cũng như những ưu, nhược điểm của hai hình thức kinh doanh này.
| Doanh nhiệp tư nhân | Hộ kinh doanh | |
| Khái niệm | doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp | Hộ kinh doanh do một cá nhân là công dân Việt Nam hoặc một nhóm người hoặc một hộ gia đình làm chủ, và chỉ được đăng ký kinh doanh tại một địa điểm, sử dụng không quá 10 lao động, không có con dấu và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh |
| Chủ thể thành lập | một cá nhân có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, có thể là công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài | cá nhân là công dân Việt Nam, một nhóm người, một hộ gia đình |
| Quy mô | không giới hạn quy mô, vốn, không giới hạn số lượng lao động | số lượng lao động không quá 10 người |
| Địa điểm kinh doanh | được mở nhiều địa điểm, chi nhánh | không được mở nhiều địa điểm kinh doanh |
| Cơ quan có thẩm quyền đăng ký | Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh: Sở Kế hoạch và đầu tư | Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện: Phòng Kế hoạch và đầu tư |
| Con dấu | có | không |
| Thủ tục chấm dứt hoạt động | thực hiện theo quy định của Luật Doanh nghiệp về giải thể doanh nghiệp hoặc theo quy định của Luật Phá sản về thủ tục phá sản | không áp dụng hình thức giải thể hay phá sản. Hộ kinh doanh chấm dứt hoạt động nộp lại bản gốc Giấy chứng nhận đăng ký hộ gia đình tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đã đăng ký |
| Ưu điểm | Doanh nghiệp tư nhân chỉ có một chủ sở hữu duy nhất nên người chủ sở hữu này hoàn toàn chủ động trong việc quyết định bất cứ vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh. Chế độ trách nhiệm vô hạn của chủ doanh nghiệp tư nhân tạo sự tin tưởng cho đối tác, khách hàng và giúp cho doanh nghiệp ít chịu sự ràng buộc chặt chẽ bởi pháp luật như các loại hình doanh nghiệp khác, các loại hình có quy mô lớn hơn | Quy mô gọn nhẹ, chế độ chứng từ sổ sách kế toán đơn giản, phù hợp với cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ |
| Hạn chế | Do không có tư cách pháp nhân nên mức độ rủi ro của chủ doanh tư nhân cao, chủ doanh nghiệp tư nhân phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của doanh nghiệp và của chủ doanh nghiệp chứ không giới hạn số vốn mà chủ doanh nghiệp đã đầu tư vào doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp tư nhân có thể trực tiếp hoặc thuê người khác quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh. Trường hợp thuê người khác làm Giám đốc quản lý doanh nghiệp thì chủ doanh nghiệp tư nhân phải đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh và vẫn phải chịu trách nhiệm về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp | Không có tư cách pháp nhân, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của chủ hộ, tính chất hoạt động nhỏ |
