Kính gửi Quý khách,
Trước tiên, xin chân thành cảm ơn Quý khách đã tin tưởng gửi câu hỏi đến chúng tôi để được tư vấn về vấn đề tặng cho quyền sử dụng đất đối với người chưa thành niên, cụ thể là trường hợp của cháu Quý khách hiện đang 8 tuổi.
Sau khi nghiên cứu kỹ các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, đặc biệt là quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Bộ luật Dân sự 2015, và Luật Đất đai 2024, chúng tôi xin được tư vấn chi tiết như sau:
1. Tóm tắt vụ việc:
Quý khách hiện có một thửa đất tại quê nhà, diện tích 100 m2. Do hoàn cảnh gia đình của cháu Quý khách khó khăn: bố mất sớm, mẹ đi làm ăn xa, cháu đang được Quý khách trực tiếp chăm sóc và nuôi dưỡng. Nay do tuổi cao, sức yếu, Quý khách mong muốn tặng cho quyền sử dụng mảnh đất này cho cháu mình. Tuy nhiên, cháu mới 8 tuổi và Quý khách nghe nói rằng mẹ cháu sẽ là người quản lý mảnh đất này do cháu chưa đủ tuổi thành niên.
❓Câu hỏi đặt ra là: Nếu Quý khách tặng cho quyền sử dụng đất cho cháu mình thì mẹ cháu có phải là người đương nhiên được quyền quản lý tài sản (quyền sử dụng đất) này hay không? Và Quý khách có thể chỉ định người khác quản lý tài sản thay cho mẹ cháu được không?
2. Căn cứ pháp lý:
a) Về đại diện cho người chưa thành niên:
Khoản 1, Điều 73 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“Cha mẹ là người đại diện theo pháp luật cho con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, trừ trường hợp con có người khác làm giám hộ hoặc có người khác đại diện theo pháp luật.”
👉 Như vậy, trong điều kiện thông thường, khi con chưa đủ 18 tuổi (chưa thành niên), cha mẹ là người đại diện hợp pháp cho con trong các giao dịch dân sự, bao gồm cả việc quản lý tài sản.
b) Về việc quản lý tài sản riêng của con:
Khoản 2, Điều 76 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“Tài sản riêng của con dưới 15 tuổi, con mất năng lực hành vi dân sự do cha mẹ quản lý. Cha mẹ có thể ủy quyền cho người khác quản lý tài sản riêng của con. Tài sản riêng của con do cha mẹ hoặc người khác quản lý được giao lại cho con khi con từ đủ 15 tuổi trở lên hoặc khi con khôi phục năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp cha mẹ và con có thỏa thuận khác.”
Theo đó, khi Quý khách tặng cho quyền sử dụng đất cho cháu 🧑(mới 8 tuổi), thì đây sẽ được xác định là tài sản riêng của cháu. Và theo quy định, cha mẹ (trong trường hợp này là mẹ cháu) là người đương nhiên quản lý tài sản riêng đó. Tuy nhiên, cha mẹ cũng có thể ủy quyền việc quản lý tài sản cho người khác.
c) Về quyền chỉ định người quản lý tài sản:
Khoản 3, Điều 76 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 cũng quy định rõ:
“Cha mẹ không quản lý tài sản riêng của con trong trường hợp:
- Con đang được người khác giám hộ theo quy định của Bộ luật dân sự;
- Người tặng cho tài sản hoặc để lại tài sản thừa kế theo di chúc cho người con đã chỉ định người khác quản lý tài sản đó;
- Trường hợp khác theo quy định của pháp luật.”
Điều này có nghĩa là người tặng cho tài sản có quyền chỉ định người khác quản lý tài sản đó, thay vì để cha mẹ của người nhận tài sản (trong trường hợp này là cháu của Quý khách) quản lý.
Do đó, nếu Quý khách không muốn mẹ cháu là người quản lý quyền sử dụng đất, Quý khách có thể chỉ định người khác làm người quản lý tài sản ngay trong hợp đồng tặng cho có công chứng hoặc trong di chúc.
⚖️ Việc chỉ định người khác quản lý tài sản cần được thể hiện rõ ràng, minh bạch bằng văn bản, có công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.
3. Một số lưu ý khi thực hiện thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất:
Để thực hiện việc tặng cho quyền sử dụng đất cho cháu một cách hợp pháp, minh bạch và bảo đảm ý chí của Quý khách, cần lưu ý những vấn đề sau:
a) Về điều kiện chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất:
Căn cứ Điều 188 Luật Đất đai 2024, người sử dụng đất được thực hiện quyền tặng cho khi có đủ các điều kiện:
-
- Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
-
- Đất không đang có tranh chấp;
-
- Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;
-
- Trong thời hạn sử dụng đất.
b) Về hình thức hợp đồng:
Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản, có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký tại Văn phòng đăng ký đất đai để có hiệu lực.
Trong hợp đồng, ngoài thông tin về bên tặng và bên nhận (cháu của Quý khách), Quý khách cần ghi rõ người được chỉ định quản lý quyền sử dụng đất cho đến khi cháu đủ 18 tuổi.
c) Về đăng ký biến động:
Sau khi hợp đồng tặng cho được công chứng, cần thực hiện thủ tục đăng ký biến động tại Văn phòng đăng ký đất đai. Khi đó, tên của cháu Quý khách sẽ được ghi nhận trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tư cách là người sử dụng đất, và người quản lý tài sản (nếu không phải là mẹ cháu) cũng được ghi nhận theo hồ sơ đính kèm.
4. Kết luận và khuyến nghị:
Từ những căn cứ pháp lý nêu trên, chúng tôi khẳng định:
-
- Việc Quý khách tặng cho quyền sử dụng đất cho cháu (8 tuổi) là hoàn toàn hợp pháp.
-
- Theo quy định pháp luật, mẹ cháu sẽ đương nhiên là người quản lý tài sản riêng này, trừ khi có chỉ định cụ thể khác từ phía người tặng cho.
-
- Quý khách có quyền chỉ định người khác làm người quản lý quyền sử dụng đất (tài sản riêng của cháu) thay vì mẹ cháu.
-
- Việc chỉ định này cần được thể hiện rõ trong văn bản tặng cho có công chứng hoặc trong di chúc nếu Quý khách chưa chuyển giao ngay quyền sử dụng đất.
Chúng tôi khuyến nghị Quý khách nên đến Văn phòng công chứng để được hướng dẫn chi tiết thủ tục lập hợp đồng tặng cho có ghi nhận rõ ràng về người quản lý tài sản thay mặt cho cháu đến khi đủ tuổi thành niên.
📱 Trong trường hợp cần hỗ trợ soạn thảo hợp đồng tặng cho hoặc tư vấn thêm về việc định đoạt tài sản cho người chưa thành niên, vui lòng liên hệ lại để được hỗ trợ đầy đủ hơn.
Trân trọng!
